De CO₂-voetafdruk van een bedrijf wordt berekend op 3 gebieden. Hoewel het momenteel voor veel bedrijven nog niet verplicht is om alle scopes in kaart te brengen, is het wel interessant om dat te doen. Scope 3 zit vol inzichten en mogelijkheden.
Als bedrijf is het te kortzichtig om scope 3 als iets aparts te zien – later wordt duidelijk waarom. In veel productiebedrijven is minstens 80% van de CO2-uitstoot scope 3. Het is dus zeker de moeite waard om deze oefening te doen.
Een snelle opfrisser
Volgens het Greenhouse Gas Protocol omvat scope 3 alle indirecte emissies die niet onder scope 2 vallen en die voorkomen in de hele waardeketen van het bedrijf of de organisatie. Dit betekent dat je je als bedrijf niet beperkt tot het eiland waar je zelf een directe impact hebt, maar dat je ook nagaat waar de impact van je stakeholders ligt. Om een eerste structuur aan te brengen in scope 3 emissies kun je deze opsplitsen in upstream en downstream emissies. Tip: Het is nuttig om de waardeketen van uw producten te visualiseren door middel van een stroomschema. Dit vergemakkelijkt ook het verzamelen van gegevens achteraf.
Logischerwijs zijn enkele voorbeelden van upstream-emissies:
– Aankoop van grondstoffen voor het productieproces
– Goederen en diensten die nodig zijn voor het kantoor
– Transport van de aangekochte grondstoffen naar uw bedrijf
En van downstream emissies:
– Het afval dat ontstaat tijdens het productieproces
– Het transport van goederen naar uw klanten
– Het verbruik van uw product bij een eindklant (denk bijvoorbeeld aan het elektriciteitsverbruik van een wasmachine)
– De end-of-life behandeling van uw product nadat een eindklant het weggooit
Het waarom van scope 3
Het in kaart brengen van uw gehele waardeketen geeft u als bedrijf inzicht in uw bedrijfsvoering. Inzicht dat kan worden opgevat als een soort risicoanalyse. Want CO2-uitstoot brengt een bepaald risico met zich mee voor een bedrijf. Als bijvoorbeeld veel uitstoot gekoppeld is aan de basisgrondstof waarvan producten worden gemaakt, kan dit in de nabije toekomst leiden tot een kostenstijging. Daarnaast kan dit ook gevolgen hebben voor de verkoop omdat er bijvoorbeeld een alternatief product op de markt komt dat op dat gebied beter presteert.
Dankzij het inzicht in uw scope 3 emissies kunt u als bedrijf ook gericht kansen signaleren. Kunnen we ons product aanpassen of ons anders organiseren zodat de CO2-voetafdruk van onze producten omlaag gaat? Kunnen we een nieuwe productielijn ontwikkelen waarmee we kunnen inspelen op de behoeften van morgen?
Daarnaast is een volledig inzicht in je CO2-voetafdruk ook belangrijk voor investeerders, banken en de overheid vanwege mogelijke nieuwe regelgeving.
En omgekeerd: het niet in kaart brengen van scope 3 kan leiden tot een verkeerde interpretatie van de situatie van een bedrijf en dus tot verkeerde beslissingen. Het standaard GHG-protocol benadrukt dit ook.
Het wettelijk kader
Vandaag krijg je als bedrijf nog de ruimte om te beslissen wat je onder scope 3 opneemt en wat niet. Een motivatie kan zijn dat bepaalde emissies te ver afstaan van de dagelijkse bedrijfsvoering of dat de gegevens zeer moeilijk in een relatief nauwkeurige vorm te verzamelen zijn. Wat doet u bijvoorbeeld met de emissies die klanten creëren om naar u toe te komen om een project te bespreken?
Binnen scope 3 worden bepaalde grenzen gesteld, waarbij het bedrijf zelf bepaalt wat het uit scope 3 wil meenemen en wat niet. Belangrijk hierbij is dat je als bedrijf transparant communiceert over wat wordt meegenomen. Toch is het raadzaam om bij de eerste bepaling van de CO2-voetafdruk zo breed mogelijk te kijken, omdat je op die manier zeker geen grote emissiebronnen kunt uitsluiten.
Een aantal grote bedrijven is nu al verplicht te rapporteren over hun voortgang op het gebied van duurzaamheid (NFRD). De komende jaren zullen meer bedrijven onder de verplichting vallen (we gaan van ongeveer 12.000 naar 50.000 Europese bedrijven) en met hogere eisen: de CSRD of Corporate Sustainability Reporting Directive. De conceptversie van de rapportagestandaard bevat nu al een concreet reductieplan van de CO2-voetafdruk van organisaties, dat scope 1, 2 en 3 omvat. Zo krijgt de hele keten de vraag voorgelegd, dus ook uw bedrijf.
Deze inhoud werd geleverd door Tim Vancouillie, oprichter van E-luse, een adviesbureau dat werkt met de Carbon+Alt+Delete software. Onze carbon accounting software maakt het mogelijk om de gehele scope 1, 2 en 3 van een bedrijf in kaart te brengen, in lijn met het Greenhouse Gas Protocol en de ISO 16064 norm.
